członkowie Komisji Księgi Stadnej Rasy Polski Koń Zimnokrwisty
pod przewodnictwem Wiesława Niewińskiego
W 2009 roku wystawy-sprzedaże ogierów rasy polski koń zimnokrwisty, popularnie zwane aukcjami, zostały zorganizowane przez 12 okręgowych związków.
Do komisyjnej oceny przedstawiono znacznie mniej ogierów niż w poprzednich latach, w związku z czym mniej ogierów zakwalifikowano do wpisu do księgi. Trzeba jednak przyznać, że ogiery były staranniej wybierane przez pracowników związku, lepiej wstępnie bonitowane i lepiej prezentowane przez hodowców podczas wystaw.
Na większości wystaw ogiery przed oceną zdawały wstępne próby użytkowe przewidziane programem hodowlanym dla tej rasy. W części związków próby były zorganizowane wcześniej w gospodarstwach hodowców, a ich wynik odnotowany był w katalogu dostępnym dla komisji. Przed oceną na płycie wszystkie konie były mierzone. Niestety, liczby ogierów sprzedawanych bezpośrednio w czasie wystaw systematycznie maleją.
Za bardzo dobry wynik trzeba uznać sprzedaż połowy prezentowanych ogierów np. na aukcji w Mońkach, gdzie 5-6 lat temu sprzedawano ponad 90% prezentowanej stawki. Spadły też ceny i są obecnie zaledwie na granicy opłacalności odchowu.
Najwcześniej swoje wystawy zorganizował Związek Mazowiecki: w Kozienicach dla hodowców zrzeszonych w oddziale radomskim i w Łącku dla pozostałych.
Na aukcji w Kozienicach zaprezentowano mniej liczną stawkę niż w poprzednich latach i jakościowo trochę słabszą. Średnia bonitacja całości wyniosła 79,9 pkt, w przedziale 81 i więcej punktów, a więc ogierów dobrych było 13 sztuk, a pozostałych zakwalifikowanych 16. Nie zakwalifikowano 5 ogierów, w tym jednego importa rasy niemieckiej zimnokrwistej.
Czempionem wystawy został spośród trzech 84-punktowych ogierów kasztanowaty ATLANTYK, własności Jana Gawina z miejscowości Maków. Ogier urodzony na Pomorzu, o rodowodzie sztumskim, wymiarach: 161 – 232 – 29, w bardzo dobrym typie, na dobrym spodzie i bardzo dobry w ruchu. Jako pierwszego wiceczempiona wytypowano gniadego GOKARTA urodzonego na Mazowszu, a prezentowanego przez Jakuba Jaworskiego z Cychrowskiej Woli.
Do najmilszej części wystawy, tj. dekoracji koni i nagradzania właścicieli, przedstawiono 10 najlepszych ogierów. Ceremonia trwała dosyć długo, ponieważ jak co roku organizatorzy postarali się o sponsorów i fundatorów nagród. Łączna liczba tych nagród mogłaby wystarczyć na kilka innych wystaw.
Na aukcji w Łącku do oceny przedstawiono 30 ogierów, z których 29 otrzymało prawo wpisu do księgi. Tym razem mniej liczna stawka niż w latach poprzednich, ale za to znacznie lepsza ze średnią oceną 80,5 pkt. Całą stawkę należy podzielić na dwie grupy, w której 13 ogierów było bardzo dobrych, reszta – znacznie słabszych.
Czempionem został kasztanowaty EL PASO o wymiarach: 163 – 223 – 27,5 i bonitacji 84 pkt, którego prezentował Adam Winnicki z Młodzieszyna. Ogier charakteryzował się bardzo harmonijną budową oraz bardzo dobrym ruchem.
Pierwszym wiceczempionem został również 84-punktowy, także kasztanowaty, ASTERIX wyhodowany przez Waldemara Dąbkowskiego z Budziszewa. O tytule wiceczempiona zdecydował bardzo dobry ruch i doskonała prezentacja.
Wystawa była bardzo dobrze zorganizowana, sprawnie przeprowadzona i zaczyna funkcjonować jako prawdziwe święto hodowców koni zimnokrwistych.
W Starogardzie Gdańskim odbyła się największa w roku 2009 aukcja dla hodowców ze związku pomorskiego. Do oceny przedstawiono 61 ogierów, w tym: 60 polskiej hodowli i 1 rasy belgijskiej. Wszystkie ogiery polskiej hodowli otrzymały 77 i więcej punktów bonitacyjnych, a tym samym spełniły minimalne wymogi wpisu do ksiąg. Ogier belgijski tych warunków nie spełnił. Ogólnie stawka w bardzo dobrym typie, jak przystało na region o najdłuższej tradycji hodowli koni rasy zimnokrwistej ze średnią oceną 80,2 pkt. Duża była też liczba koni dobrych i bardzo dobrych z oceną 81 i więcej punktów, łącznie 27 sztuk.
Czempionem został gniady BETNER o wymiarach: 168 – 225 – 28 hodowli Rafała Rojewskiego z miejscowości Sadłuki. Typ rasowy tego ogiera został oceniony jako idealny, co w połączeniu z bardzo dobrą kłodą oraz głową i szyją dawało idealną sylwetkę młodego ogiera zimnokrwistego. Wyróżnił się też poprawnym suchym spodem. To sprawiło, że wygrał z innym bardzo dobrym ogierem JUTRON hodowli Romana Szultka z Sąpolna, któremu przypadł tytuł I wiceczempiona. Jutron jest również maści gniadej o wymiarach: 163 – 220 – 31, nieco niższy, ale bardziej kalibrowy i nieco bardziej limfatyczny. Czempion i I wice- otrzymały równą ocenę 84 pkt, podobnie jak II wiceczempion, zdobywca IV miejsca.
Wystawa w Starogardzie przebiegła – w odróżnieniu od ubiegłego roku – w dobrej, sympatycznej atmosferze pomimo fatalnej, wręcz ekstremalnej pogody. Ogiery były staranniej dobrane i dobrze wstępnie zbonitowane przez pracowników związku oraz dobrze pokazywane przez hodowców.
Duża liczba ogierów spowodowała, że ceny, jakie uzyskiwali hodowcy, były niestety nieatrakcyjne, a niekiedy wręcz bardzo niskie. Na tak dużą wystawę przydałoby się pozyskać większą liczbę sponsorów i uhonorować hodowców atrakcyjniejszymi nagrodami.
Hodowcy z Podlasia spotkali się już po raz 53. na aukcji w Mońkach. Komisja dokonała oceny 60 ogierów, z których do hodowli zakwalifikowała 56 sztuk. Oprócz ogierów polskich przedstawiono 2 importy, z których jeden rasy ardeńskiej, uzyskując 85 pkt, otrzymał polską licencję. Drugi zimnokrwisty niemiecki warunków nie spełnił. Stawka mniej wyrównana niż w latach poprzednich uzyskała średnią ocenę 80,1 pkt.
Czempionem został 84-punktowy kasztanowaty IKAR, o wymiarach: 160 – 225 – 27. Wystawcą czempiona jest wieloletni hodowca Stanisław Krahel z Miedzianowa. Ogier Ikar jest w bardzo dobrym typie, na poprawnym spodzie, dobrze ruszający się, uczestnik czempionatu młodzieżowego w Kętrzynie, na którym zajął III miejsce.
Tytuł I wiceczempiona przypadł gniademu ogierowi WIZENTAL, synowi ardena szwedzkiego Jeneralena, urodzonemu w woj. warmińsko-mazurskim, którego właścicielem jest Marek Murawski ze Sztabina. Ten bardzo harmonijny i dobrze prezentujący się ogier uzyskał 83 pkt.
Na podkreślenie zasługuje dobra organizacja aukcji i jak zwykle duże zainteresowanie władz wojewódzkich oraz powiatowych, których przedstawiciele ufundowali i wręczali nagrody hodowcom ze swoich regionów.
Obserwując aukcję w Starogardzie i Mońkach, nasuwa się refleksja, czy nie czas, aby zwiększyć wymagania dla ogierów kwalifikowanych do hodowli. Zapotrzebowanie terenu na ogiery spada i konieczne wydaje się zaostrzenie kryteriów i zmniejszenie liczby ogierów dopuszczonych do hodowli. To powinno skutkować również wzrostem cen.
W Szarnosiu k. Łasina, tj. oddziale SK Nowe Jankowice, odbyła się wystawa-sprzedaż ogierów z tej stadniny oraz hodowli terenowej Związku Kujawsko-Pomorskiego. Zaprezentowano 15 ogierów, w tym 11 hodowli SK oraz 4 z hodowli, terenowej. Wystawa zgromadziła dużą liczbę publiczności z terenu całego kraju. Jako pierwsze zostały poddane ocenie ogiery wyhodowane w stadninie. Konie zostały profesjonalnie przygotowane pod względem pielęgnacji, jak również doskonale zaprezentowane przez pracowników SK. Stawka w bardzo dobrym typie polskiego konia zimnokrwistego, dobrej kondycji i bardzo dobrym ruchu uzyskała średnią ocenę 82 pkt.
Czempionem wystawy został kasztanowaty RAFAEL o wymiarach: 164 – 220 – 27,5 po ogierze Betowen, oceniony na 85 pkt, w tym za typ 15. Urodziwy ogier, z dobrą, głęboką kłodą, dobrymi kopytami i ruchem ocenionym na 16 pkt. Rafael jest również zwycięzcą Krajowego Czempionatu Koni Zimnokrwistych w Kętrzynie.
Tytuł wiceczempiona uzyskał półbrat Rafaela, ogier BOWEN, oceniony na 84 pkt i o wymiarach: 162 – 240 – 29,5. Jest w bardzo dobrym typie z ładną samczą głową, głęboką, dobrze związaną kłodą i dobrym ruchem.
Hodowla terenowa nie wystawiła zbyt mocnej stawki ogierów, uzyskując średnią ocenę zaledwie 77,3 pkt. Na 4 pokazywane ogiery zakwalifikowano 3. W porównaniu z ubiegłymi latami trzeba przyznać, że były lepiej przygotowane i prezentowane, szczególnie w ruchu.
Hodowcy zrzeszeni w związku lubelskim przedstawili komisji znacznie mniejszą i słabszą stawkę ogierów niż w poprzednim roku ze średnią oceną 79,5 pkt. Oceniono 19 ogierów polskiej hodowli i 1 importowanego rasy ardeńskiej. Wszystkie te ogiery łącznie z importem spełniły minimalne wymogi wpisu do ksiąg. Ogólnie można powiedzieć, że w stawce był jeden ogier wybitny, jeden bardzo dobry i reszta przeciętnej jakości.
Najlepszy, a tym samym został czempionem, okazał się wyhodowany w SK Nowe Jankowce, a zakupiony na miesiąc przed aukcją przez Ryszarda Pietrzaka gniady WAHO. Ogier w idealnym typie, z bardzo dobra kłodą, dobry na spodzie i w ruchu. Wymiary: 163 – 229 – 28. Otrzymał 84 pkt.
Wiceczempionem z bonitacją 82 pkt został również gniady ROMEO wyhodowany na terenie Lubelszczyzny, a zaprezentowany przez Stanisława Kaluźniaka z Kol. Orłów Murowany.
Na aukcji w Białce tradycyjnie już było bardzo dużo publiczności pomimo fatalnej pogody. Silne opady deszczu kilkakrotnie przerywały pracę komisji i dezorganizowały przebieg całej imprezy. Należy jednak podkreślić dobrą organizację, dobrą wstępną bonitację ogierów i dowcipne komentarze kierownika związku Jacka Kozika, które znakomicie rozładowywały stresy związane z fatalną pogodą.
Na aukcji w Kętrzynie zaprezentowano mniejszą, bo liczącą 19 ogierów stawkę, w tym 17 polskiej hodowli i dwa ogiery importowane. Do hodowli zakwalifikowano 16 polskich ogierów ze średnią oceną 80,1 pkt. Ogiery importowane ras perszerońskiej i belgijskiej nie spełniły wymogów polskiego programu hodowlanego. Ogólnie stawka w dobrym typie, a hodowcy mieli bardzo dobre warunki uczestnictwa w obiektach Stada Ogierów.
Czempionem z bonitacją 83 pkt został gniady BOS o wymiarach: 169 – 225 – 29, hodowli Henryka Kuhna z Wilczkowa. Ogier w dobrym typie, posiadający dobre kopyta i ruch. Urodzony w Polsce, lecz pochodzący po importowanych rodzicach: matka rasy arden francuski, ojciec belg. Wiceczempion to 82-punktowy, gniady WIATR, o wymiarach: 161 – 230 – 26,5, hodowli Mieczysława Janczewskiego ze Stręgielka. Jest to również syn ardena szwedzkiego Jeneralena, po którym pokazało się kilka bardzo dobrych i wysoko zbonitowanych ogierów na innych aukcjach.
Wystawa dobrze zorganizowana, szybko i sprawnie przeprowadzona. Jednak należy wspomnieć, że były bardzo mocne protesty właścicieli ogierów importowanych, które nie uzyskały polskiej licencji.
Hodowcy z Podkarpacia zaprezentowali ogiery na wystawie w Zabajce. Niestety, tutaj również stawka była słabsza i mniej liczna niż poprzednio. Oceniono 17 ogierów, które uzyskały średnią 79,4 pkt. Jakość stawki została zdecydowanie poprawiona szczególnie w typie przez udział 5 ogierów zakupionych w SK Nowe Jankowice.
Czempionem został syn jankowickiego Listopada kasztanowaty FALUN z 83 punktami bonitacyjnymi, o wymiarach: 162 – 222 – 28, 5 zaprezentowany przez Wiktora Janusza z Kamionki. Bardzo dobry typ, dobra kłoda, kopyta i ruch.
Wiceczempion to także jankowicki SALTO, również syn ogiera Listopad, zbonitowany na 82 pkt, o wymiarach: 160 – 218 – 28. Ogiera zaprezentował Andrzej Pelc z Czarnej.
Na tej wystawie tradycyjnie już było mnóstwo publiczności zainteresowanej końmi tej rasy. Odbyły się także zawody w powożeniu zaprzęgami parokonnymi, a występ lokalnej kapeli uświetnił to święto hodowców.
Okręgowy Związek Hodowców Koni w Kielcach zorganizował swoją wystawę w malowniczo położonym Bałtowie. W katalogu znalazło się 25 ogierów, oceniane były 22, w tym 1 z woj. śląskiego i 1 z woj. mazowieckiego. Nie uzyskały wymaganej kwalifikacji 2 ogiery. Średnia bonitacja wyniosła 79,1 punktu.
Zwycięzcą wystawy został, oceniony na 83 pkt, ogier SZWED, gniady, o wymiarach: 164 – 230 – 28 po szwedzkim ardenie Jeneralen. Hodowcą ogiera jest Stanisław Procajło z woj. warmińsko-mazurskiego, właścicielem i wystawcą Wiesław Bełczowski z woj. świętokrzyskiego. Szwed jest ogierem proporcjonalnie zbudowanym z bardzo dobrą głową i kodą, lekkim i bardzo wydajnym ruchem.
Drugie miejsce zajął ogier AMIL, gniady, o wymiarach: 162 – 220 – 27,7. Ogier został wyhodowany w woj. pomorskim. Właścicielem i wystawcą jest Wiesław Bełczowski zamieszkały w miejscowości Jałowęsy. Mamy tu przykład sprowadzania dobrych ogierów na teren o mniejszej tradycji hodowlanej celem poprawy pogłowia koni zimnokrwistych.
Spośród 6 ogierów ocenionych na 80 punktów 4 pochodziły z woj. świętokrzyskiego, a 2 były z innych rejonów. Wystawa została bardzo dobrze zorganizowana w pięknym ośrodku rekreacyjnym w Bałtowie, przy słonecznej pogodzie i w miłej, sympatycznej atmosferze.
Na terenie Stada Ogierów w Bogusławicach odbyła się jubileuszowa XXXV wystawa zorganizowana przez Okręgowy Związek Hodowców Koni w Łodzi. W katalogu znalazło się 18 koni, w tym jeden z woj. śląskiego, dowiezionych zostało 17 koni, ocenionych 16. Ocenę 80 i więcej punktów bonitacyjnych uzyskało 5 ogierów, 79 i mniej punktów – 11. Wszystkie zdały próbę dzielności i otrzymały prawa wpisu do ksiąg zarodowych. Średnia bonitacja wyniosła 78,6 punktu.
Zwycięzcą wystawy został zbonitowany na 82 punkty gniady ogier o niefortunnej nazwie GŁUPEK o wymiarach: 161 – 213 – 26,5. Hodowcą ogiera jest Krystian Kitel z woj. śląskiego, właścicielem Andrzej Klimaczak z Kraszew, woj. łódzkie. Jest to proporcjonalnie zbudowany, urodziwy, świetnie ruszający się ogier, z bardzo dobrymi kopytami.
Drugie miejsce zajął zbonitowany na 81 pkt ALEX o wymiarach: 160 – 225 – 22,5. Jest to ładny ogier z nieco słabą kłodą, dużej urody z bardzo dobrymi kopytami. Hodowcą i właścicielem ogiera jest Klemens Gajda ze Złakowa.
Wystawa została sprawnie zorganizowana, przy dobrej pogodzie w sympatycznej atmosferze stworzonej przez pracowników i prezesa Okręgowego Związku Hodowców Koni w Łodzi.
Na koniec tegorocznego sezonu odbyły się dwie małe wystawy w rejonach o niewielkiej tradycji hodowli koni zimnokrwistych.
Pierwsza w Stadzie Ogierów Gniezno dla hodowców z Wielkopolski i druga w godzinach popołudniowych w Gorzowie Wielkopolskim dla województwa lubuskiego i zachodniopomorskiego. W SO Gniezno przedstawiono do komisyjnej oceny 6 ogierów. Brak dobrego materiału żeńskiego i tradycji hodowli odbił się na jakości prezentowanych ogierów.
Z 6 poddanych ocenie ogierów do hodowli zakwalifikowano 3. Najlepszy okazał się kary CUKIEREK o mieszanym sztumsko-sokólskim rodowodzie i wymiarach: 165 – 220 – 28,5 oceniony na 79 pkt. Ogiera zaprezentował Jan Sobczak z miejscowości Ciążeń.
W Gorzowie Wielkopolskim hodowcy z ziemi lubuskiej wystawili do oceny 9 ogierów, w tym 8 hodowli krajowej i 1 importowanego z Niemiec. Województwo lubuskie to także rejon o słabym materiale hodowlanym rasy zimnokrwistej, stąd ogiery słabszej, jakości. Z 9 wystawionych sztuk uznano do hodowli 3. Najlepszy okazał się ogier w typie sztumskim kasztanowaty EZYR o wymiarach: 161 – 225 – 28. Oceniony również na 79 pkt. Wyhodowany przez Jerzego Tomaszewskiego z miejscowości Kargowa.
Ogier importowany nie spełnił wymogów eksterierowych przewidzianych dla koni sprowadzonych z zagranicy.
Hodowcy z województwa zachodniopomorskiego wystawili 3 ogiery polskiej hodowli oraz importowanego ardena francuskiego. Najlepszy z tej stawki okazał się ŁAN II. Ogier o wymiarach: 159 – 222 – 28, został oceniony na 80 pkt, prezentowany był przez Stanisława Martyka zamieszkałego w Żelichowie. Ogier importowany oceniony na 82 pkt również uzyskał polską licencję.
Podczas wystawy zostało zorganizowane szkolenie dla hodowców z zakresu rozczyszczania kopyt i podkownictwa, a także oprzęgania koni. Jest to godna polecenia forma połączenia małej wystawy ze szkoleniami szczególnie w rejonach, gdzie hodowla koni zimnokrwistych dopiero zaczyna się rozwijać.
