Olga Kalisiak
Ścięgna i więzadła to tkanki miękkie, zbudowane głównie z kolagenu, które łączą odpowiednio mięsień z kością lub kość z kością. Uszkodzenia ścięgien stanowią około 10% przyczyn kulawizn u koni, niezależnie od sposobu ich użytkowania. Większość uszkodzeń ścięgien dotyczy ścięgien zginaczy palca oraz mięśnia międzykostnego – czyli struktur znajdujących się po stronie dłoniowej śródręcza lub (rzadziej) śródstopia. W niniejszym artykule skupimy się na uszkodzeniach ścięgien kończyn piersiowych.
- Budowa anatomiczna
- Ścięgno zginacza powierzchownego palców (SDFT – Superficial Digital Flexor Tendon).
Mięsień zginacz powierzchowny palców rozpoczyna się na kości ramiennej; biegnie po stronie dłoniowej podramienia i śródręcza. Kończy się na kości pęcinowej i kości koronowej. Na wysokości nadgarstka łączy się ze ścięgnistą głową dodatkową zginacza powierzchownego palców (AL-SDFT – Accessory ligament of the SDFT), która przyczepia się na kości promieniowej. - Ścięgno zginacza głębokiego palców (DDFT – Deep Digital Flexor Tendon)
Mięsień zginacz głęboki ma 3 głowy: ramienną, łokciową i promieniową, przyczepiające się odpowiednio do ww. kości. Mięsień biegnie na dłoniowej powierzchni kości podramienia i śródręcza. Na wysokości ok. 1/3 dolnej śródręcza łączy się z tym ścięgnem jego głowa dodatkowa (AL-DDFT – Accessory ligament of the DDFT), która odchodzi od powierzchni dłoniowej nadgarstka. Ścięgno zginacza głębokiego palców kończy się na kości kopytowej. - Mięsień międzykostny (SL – Suspensory Ligament)
Jest to więzadło przyczepiające się na powierzchni dłoniowej nadgarstka i kości śródręcza. Mięsień międzykostny rozdwaja się na wysokości ok. 1/3 dolnej śródręcza na dwie gałęzie, które przyczepiają się na trzeszczkach pęcinowych bocznej i przyśrodkowej. Gałęzie te nazywane są także więzadłami podwieszającymi trzeszczki pęcinowe.
- Ścięgno zginacza powierzchownego palców (SDFT – Superficial Digital Flexor Tendon).
- Diagnozowanie uszkodzeń
Najczęściej uszkodzenia ścięgien nie wynikają z uderzenia lub rany, lecz przeciążenia tych struktur w wyniku nadmiernego wysiłku. W wyniku tego dochodzi do obrzęku ścięgna, powiązanego ze wzrostem ciepłoty i bolesnością. Może także dojść do przerwania włókien ścięgnowych (w ekstremalnych przypadkach wręcz do zupełnego zerwania całego ścięgna).
Można przyjąć, że wszystkie omówione objawy (obrzęk, bolesność, wzrost ciepłoty) i uszkodzenia (przerwanie włókien, powstanie krwiaka) można ogólnie nazwać zapaleniem ścięgna.
Diagnozowanie zapalenia ścięgien odbywa się przez badanie kliniczne i badanie USG. Jedynie przeprowadzenie obu tych badań pozwala na prawidłowe dobranie terapii i rehabilitacji oraz na postawienie sensownego rokowania.
Jest to fragment artykułu, aby przeczytać pełny tekst zapraszamy do zakupu kwartalnika „Hodowca i Jeździec” Rok V nr 4 (15) 2007 / Rok VI nr 1 (16) 2008.
Pismo dostępne jest w Okręgowych / Wojewódzkich Związkach Hodowców Koni, Biurze PZHK, za pośrednictwem prenumeraty oraz w wybranych sklepach jeździeckich.