Wiesław Niewiński, Jerzy Gawarecki, Marek Morawiec
W roku 2011 podczas jesiennych aukcji ogierów zimnokrwistych wdrożono do hodowli ok. 24% mniej ogierów niż w latach ubiegłych. Był to pierwszy rok, kiedy wszedł w życie zapis o podwyższonym minimum bonitacyjnym z 77 do 79 pkt. Zaostrzenie selekcji było konieczne, aby do rozrodu wchodziły osobniki jak najlepsze w celu uzyskania postępu hodowlanego. Łącznie odbyło się 11 wystaw – sprzedaży, na których licencję otrzymało 207 ogierów.
Na aukcji w Stadzie Ogierów W KĘTRZYNIE zaprezentowano niewielką stawkę 13 ogierów, z których do hodowli zakwalifikowano 12 ze średnią bonitacją 80,1 pkt i średnimi wymiarami 160-224-27,8. Był to niewątpliwie słabszy rocznik w stosunku do poprzednich lat i co gorsza konie były w różnych typach: od suchych i drobniejszych w typie sokólskim przez średniej jakości sztumy do stępaka – potomka koni belgijskich. Ogiery były dobrze przygotowane do oceny i prezentacji, a przede wszystkim bardzo dobrze wstępnie ocenione przez pracowników związku, stąd komisja zdyskwalifikowała tylko jedną sztukę, a u pozostałych zmieniała bonitację w znikomym zakresie.
Najwyższą bonitację 82 pkt uzyskały dwa ogiery własności Kazimierza Turolskiego z Wydmin, z których gniady CEZAR został czempionem. Ogier o wymiarach: 159-225-28 w dobrym typie z bardzo dobrą kłodą i kopytami. Wiceczempionem został również gniady WILGOR, znacznie wyższy i lepiej skalibrowany, z bardzo dobrym ruchem, ale limfatyczny i ze słabszą przednią kończyną. Oba najwyżej zbonitowane ogiery są własnej hodowli i są synami ardena szwedzkiego Jeneralen, po którym w ostatnich latach były ogiery z najwyższej półki na aukcjach w Kętrzynie i w Mońkach. Z całej stawki zostało nagrodzonych pięć ogierów: trzy z najwyższą bonitacją, jeden z najlepiej zdaną próbą użytkową oraz kolejny jako najlepiej przygotowany do aukcji.
Starogard Gdański
Na aukcji w Starogardzie Gdańskim przedstawiono do oceny 44 ogiery: 42 hodowli krajowej i 2 importowane. Warunki wpisu do polskiej księgi stadnej rasy pkz spełniły 43 ogiery. Komisja oceniała konie w dwu typach. W typie sztumskim zakwalifikowano 18 ogierów do krycia klaczy objętych programem ochrony zasobów genetycznych. Pozostałe 24 sztuki były oceniane jako ogiery pkz. Średnia ocena bonitacyjna ogierów sztumskich wyniosła 80,4 pkt, natomiast pozostałych była wyższa i wyniosła 81,9 pkt. Ciekawostką odróżniającą tę aukcję od innych w kraju było też to, że 63% ogierów było własnością pięciu hodowców. Osoby te, posiadające po 5-7 ogierów, wyspecjalizowane w odchowie młodych koni i od wielu lat prezentujące ogiery na aukcjach, doskonale przygotowały i zaprezentowały konie przed komisją. Pozostali hodowcy również przystosowali się do poziomu liderów, stąd prezentacja i przygotowanie całej stawki było bez zarzutu. Należy przyznać, że tegoroczna stawka była jedną z najlepszych na przestrzeni ostatnich lat, o czym świadczy bardzo wysoka średnia ocena stawki – 81,2 pkt, a najlepszych dziesięciu – 83,9. Średnie wymiary wszystkich koni to 160,9-216-27,5.
Czempionem aukcji przez wskazanie komisji został 86-punktowy gniady GESANER, syn importowanego ogiera Anker, własności Piotra Rojewskiego z miejscowości Sadłuki. Ogier w doskonałym typie nowoczesnego konia zimnokrwistego z idealną kłodą, poprawnie zbudowany i dobrze ruszający się, jego wymiary to 161-225-27,5. Wiceczempionem został także 86-punktowy SULIWAN, o wymiarach 164-215-28, własności Romana Szultki. Rodowodowo stanowi połączenie ardena francuskiego Pacha de Lagrange z matką rasy arden szwedzki. Ogier w doskonałym typie, jednak bardziej limfatyczny niż czempion, wspaniale ruszający się, z oceną 17 pkt łącznie za stęp i kłus. Trzecie miejsce pod względem bonitacji zajął z 85 pkt krajowy czempion dwulatków z Kętrzyna, gniady MONER Romana Szultki. Ogier także o wybitnym ruchu, z łączną oceną 17 pkt za tę cechę, jednak ze słabszą, zbyt długa kłodą.
W bieżącym roku aukcja w Starogardzie Gdańskim przebiegła sprawnie, w miłej atmosferze, bez uwag ze strony hodowców wobec komisji. Bardzo pozytywną stroną była sprzedaż zdecydowanej większości ogierów po korzystnych cenach. Należy również zwrócić uwagę, że najwyżej zbonitowane ogiery pochodziły po ojcach z importu lub wyhodowanych w SK Nowe Jankowice, posiadających importy w bliskim pokoleniu. Oznacza to, że dolew krwi jest bardzo pożądany pod warunkiem, że są to ogiery najwyższej jakości.
Nowe Jankowice
W Stadninie Koni Nowe Jankowice zaprezentowano do oceny 16 ogierów, z których do hodowli zakwalifikowano 15, w tym jednego importa – ardena francuskiego. Stadnina zaprezentowała nieliczną, ale bardzo dobrą stawkę koni doskonale przygotowanych do oceny. Najlepiej prezentowali się czterej synowie ogiera SALER, uzyskując średnią ocenę 83,25 pkt, na drugim miejscu dwaj synowie Rolena z bonitacją po 83 pkt, a na trzecim trzej synowie Igona – ich średnia to 82,3 pkt. Najsłabsza była stawka po ogierze Iwo.
Czempionem i wiceczempionem aukcji zostali synowie Salera – BIESAL z bonitacją 85 pkt i WALDOS – 84 pkt. Oba konie bardzo rosłe – po 168 cm wysokości z kłębie i kościste – po 30 cm obwodu nadpęcia. Oprócz doskonałego typu, ocenionego w przypadku Biesala na 15 pkt, oba ogiery doskonale się ruszały, szczególnie w kłusie.
Z ogromną przyjemnością oglądało się prezentację koni w ręku przez pracowników stadniny, szczególnie w kłusie, gdzie konie zimnokrwiste, ważące niejednokrotnie ponad 900 kg, kłusowały jak bardzo dobre konie szlachetne. Po raz pierwszy w historii nie było oceny za kłus niższej niż 8, a w czterech przypadkach padła ocena po 9 pkt. Ogiery były też bardzo dobrze i solidnie zbonitowane wstępnie, tak że komisja dokonywała jedynie niewielkich korekt, pozostawiając z reguły końcową bonitację bez zmian.
Pocieszającym zjawiskiem było ogromne zainteresowanie kupnem koni jankowickich. Dawno nie było tak długiej kolejki po zakup ogiera jak w tym roku. Padł też rekord cenowy – za wydzierżawienie ogiera do krycia na jeden rok hodowca zdecydował się zapłacić 5000 zł.
Patrząc na największe i najlepsze aukcje w kraju – w Mońkach, Starogardzie i Jankowicach – należy zauważyć znaczne ożywienie w hodowli koni tej rasy i zwiększone zapotrzebowanie na ogiery zimnokrwiste, szczególnie te najlepsze.
Kozienice
W Kozienicach odbyła się 51. Wystawa Ogierów rasy pkz zorganizowana przez Mazowiecki ZHK, oddział w Radomiu. Zaprezentowano 22 ogiery, z czego do hodowli zakwalifikowano 18, jednego nie oceniono z powodu kulawizny, trzy nie otrzymały wymaganego limitu punktów bonitacyjnych. Oceniając całą stawkę – średnia bonitacyjna 80,6 pkt, ocena 10 najlepszych 81,8, średnie wymiary: wzrost – 160,1, obwód klatki piersiowej – 220,0, obwód nadpęcia – 27,6.
Czempionem wystawy został kasztanowaty ogier FRAMAND (Armand – Frajda po Bramin), hodowli pomorskiej, własności Jakuba Jaworskiego z Cychrowskiej Woli. Wymiary ogiera 160-222-28, bonitacja 84 pkt. Ogier bardzo dobrze wypielęgnowany i zaprezentowany, w najlepszym typie, z wzorową głową i kłodą, dobrym spodzie, bardzo dobrym ruchu w kłusie. Pierwszym wiceczempionem został gniady ogier JORDAN (Saram – Jaga po Baster), własności Kazimierza Ogrodzińskiego z Woli Magnuszewskiej. Wymiary ogiera 169-222-30, bonitacja 84 pkt. Ogier w dobrym typie, mimo dużego wzrostu harmonijnie zbudowany, o poprawnej kłodzie i kończynach, bardzo dobrych kopytach, o wyróżniającym się ruchu zarówno w stępie, jak i w kłusie. Drugim wiceczempionem został gniady ogier BOLTON (Sticz – Beka po London). Wymiary 167-224-28, bonitacja 83 pkt. Ogier w dobrym typie, poprawnie zbudowany, wyróżniający się ładną głową z szyją, dobrymi kopytami i ruchem, szczególnie w kłusie. Ogólnie stawka, poza nielicznymi wyjątkami, w dobrym typie, charakteryzująca się dobrą budową kłody, głowy z szyją, gorzej budową kończyn i kopyt.
W przyszłości trzeba zwrócić uwagę na prezentację koni w ruchu. Wystawę można uznać za udaną dzięki zaprezentowaniu niezłego materiału hodowlanego i bardzo dobrej organizacji. Dało się zauważyć ogromną dbałość o hodowcę, świadczy o tym między innymi ilość nagród – każdy z wystawców został nagrodzony.
Mońki
Na 55. wystawie – sprzedaży ogierów w Mońkach 4 października przedstawiono do oceny 44 ogiery – 18 w typie sokólskim, a 26 w typie polski koń zimnokrwisty. Z tej stawki tylko dwóm nie udało się spełnić warunków do uzyskania wpisu do Polskiej Księgi Stadnej rasy pkz. Średnia bonitacja całej stawki wyniosła 80,5 pkt, zaś średnia dziesięciu najlepszych – 82,4 pkt. Średnie wymiary wszystkich ogierów – 160,6-219-27,3.
Czempionem w grupie koni rasy sokólskiej został ogier WIKRYD (Rokosz – Witanka po Ares) z numerem katalogowym 6, o wymiarach 157-220-27 i punktacji 83, w bardzo dobrym typie – bardzo dobrze przygotowany do aukcji. Jego hodowcą i wystawcą jest Mariusz Wyszkowski z Kalinówki w woj. podlaskim. Wiceczempionem w tej grupie został ogier AS (Elgon – Aria po Butler) z numerem katalogowym 11, o wymiarach 161-220-26 i punktacji 83, hodowli Jerzego i Roberta Rożków z Knyszyna w woj. podlaskim. Ogier był bardzo dobrze przygotowany i zaprezentowany podczas aukcji.
W grupie ogierów polski koń zimnokrwisty czempionem aukcji został ogier WASAL, numer katalogowy 30, o wymiarach 158-215-27,5, hodowli Grzegorza Bukowskiego z Kalskich Nowin w woj. warmińsko-mazurskim. Syn ardena szwedzkiego Jeneralen i Wazy po Ekran, uzyskał 83 pkt. Wiceczempionem został ogier BACYK (Bekisz – Buksa po Homer) z numerem katalogowym 34, o wymiarach 163-220-25,5, uzyskując 83 pkt, hodowli i własności Piotra Majewskiego z Brzozowa w woj. podlaskim. Czempiony z tej kategorii to konie w bardzo dobrym typie, wszystkie zostały dobrze przygotowane do wystawy.
Należy przyznać, że ogiery obu kategorii przedstawione do oceny na tegorocznej wystawie były zróżnicowane pod względem typu, pokroju. Niestety nie wszystkie były zaprezentowane prawidłowo, a dodatkowym czynnikiem płoszącym i utrudniającym prawidłową prezentację było sąsiedztwo głośnego zakładu produkcyjnego. Jednocześnie należy podkreślić bardzo dobrą organizację aukcji, bardzo duże zainteresowanie publiczności i zorganizowanie przez kierownictwo związku wielu nagród i wyróżnień dla hodowców i wystawców. Godne podkreślenia jest duże zainteresowanie władz wojewódzkich i lokalnych poszczególnych powiatów nagradzaniem zwycięzców i wystawców.
Łąck
W Stadzie Ogierów w Łącku w dniach 26-27 września 2011 r. zorganizowana została przez Mazowiecki Związek Hodowców Koni wystawa – sprzedaż ogierów rasy polski koń zimnokrwisty. Do wystawy zgłoszono aż 33 ogiery. Warunki do wpisu do Polskiej Księgi Stadnej rasy pkz spełniło 27 koni. Średnia ocena bonitacyjna ogierów wyniosła 29,8 pkt, a średnia dziesięciu najlepszych – 80,7. Średnie wymiary wszystkich ogierów: 159,7-221-27,2.
Czempionem aukcji został ogier SOFIX z numerem katalogowym 26, o wymiarach 159-218-26,5 i punktacji 82, wyhodowany przez Sławomira Gancarza z Juryszewa w woj. mazowieckim, syn og. Notes i kl. Sofia, wnuczki ardena szwedzkiego Aktiv. Należy podkreślić bardzo dobre przygotowanie ogiera do wystawy i doskonałe jego zaprezentowanie.
Pierwszym wiceczempionem aukcji został ogier FUKS z numerem katalogowym 14, o wymiarach 166-230-28,5, własności Stanisława Kanclerza z Łochowa w woj. mazowieckim. Syn og. Eskadron i kl. Forma, wnuczki og. Vilör, uzyskał 81 pkt. Drugim wiceczempionem został ogier LEGION z numerem katalogowym 15, o wymiarach 162-220-29, uzyskując 81 pkt. Ogier własności Waldemara Dąbkowskiego z Budziszewa w woj. mazowieckim jest synem og. WART i wnukiem og. VILÖR.
Należy przyznać, że ogiery przedstawione do oceny na tegorocznej wystawie były zróżnicowane pod względem budowy. Zastanawiającym zjawiskiem była kulawizna u kilku ogierów, które nie mogły być przez to poddane ocenie. Należy zadać sobie pytanie, gdzie tkwi przyczyna tego stanu rzeczy – czy przyczyną mogła być zbyt późna korekcja kopyt czy przygotowanie ogierów do próby dzielności w ostatniej chwili.
Białka
W Stadzie Ogierów w Białce 28 września 2011 r. Lubelski Związek Hodowców Koni zorganizował wystawę – sprzedaż ogierów rasy polski koń zimnokrwisty. Do wystawy zostało zgłoszonych 14 ogierów – wszystkie spełniły warunki wpisu do Polskiej Księgi Stadnej rasy pkz. Średnia ocena bonitacyjna ogierów wyniosła 80 pkt, a średnia dziesięciu najlepszych – 80,4 pkt. Średnie wymiary ogierów to 160,7-215-27,1.
Czempionem aukcji został ogier SEN RP z numerem katalogowym 7, o wymiarach 159-210-27 i punktacji 83, hodowli Ryszarda Pietrzaka z Łuszczowa w woj. lubelskim, własności Ryszarda Kochonia z Chromówki w woj. lubelskim. Sen RP jest synem og. Rolen i kl. Senta po Brytanie, wnuczki og. Roltan. Wiceczempionem został ogier BRYKIET z numerem katalogowym 8, o wymiarach 163-226-28,5, który uzyskał 83 pkt. Jego hodowcą jest Grzegorz Oszust z Budek w woj. lubelskim, a właścicielem Adam Rak z miejscowości Majdan Moniacki w woj. lubelskim. Brykiet jest synem og. Rabin (syn Betowena) i kl. Brykla, córki og. WAWEL. Koń został ulubieńcem publiczności, która przyznała mu swoje wyróżnienie.
Sen RP i Brykiet są ogierami o bardzo dobrym typie i dobrej budowie, oba bardzo dobrze przygotowane i zaprezentowane. Zwycięzcami próby dzielności i konkursu zręczności powożenia zostali Adam Rak, właściciel ogiera BRYKIET, oraz Tomasz Sternik, właściciel ogiera FOTON. Należy podkreślić bardzo dobrą organizację aukcji oraz to, że wszyscy wystawcy i ich konie otrzymali pamiątkowe flots i nagrody od sponsorów.
Zabajka
W Ludowym Klubie Jeździeckim w Zabajce 8 października 2011 r. Okręgowy Związek Hodowców Koni w Rzeszowie zorganizował wystawę – sprzedaż ogierów rasy polski koń zimnokrwisty. Na aukcję zgłoszono 12 ogierów, z tego 10 uzyskało wpis do Polskiej Księgi Stadnej rasy polski koń zimnokrwisty. Średnia ocena bonitacyjna ogierów oraz średnia dziesięciu najlepszych to 81,1 pkt, a średnie wymiary wszystkich ogierów – 160,1-212-26,8.
Czempionem aukcji został ogier ARIUS (Pacha de Lagrange – Alkowa po Boletto) z numerem katalogowym 13, o wymiarach 162-222-27 i punktacji 83, hodowli Romana Szultki z Sąpolna w woj. pomorskim, własności Wojciecha Mistrzyka z Rzeczycy Wielkiej w woj. podkarpackim. Wiceczempionem został ogier LAMSER RP (Sarat po Betowen – Lama po Puls)z numerem katalogowym 7, o wymiarach 163-218-28,5 hodowli Ryszarda Pietrzaka z Łuszczowa Pierwszego w woj. lubelskim, własności Marcina Biśto z Rzeszowa; uzyskał 83 pkt.
Zarówno czempion, jak i wiceczempion są ogierami w bardzo dobrym typie, dobrze ruszającymi się. Pozostała stawka ogierów była bardzo wyrównana, w dobrym typie, bardzo dobrze zaprezentowana. Należy podkreślić, że hodowcy z województwa podkarpackiego potrafią dobrze wybrać ogiery do hodowli oraz doskonale przygotować i zaprezentować je podczas wystawy. Kierownictwu związku należy pogratulować dobrej organizacji i stworzenia atmosfery przyciągającej rzesze widzów.
Opatów
Na stadionie w Opatowie 7 października 2011 r. Okręgowy Związek Hodowców Koni w Kielcach zorganizował wystawę – sprzedaż ogierów rasy polski koń zimnokrwisty. Do wystawy przedstawiono 12 ogierów, z tego warunki wpisu do Polskiej Księgi Stadnej rasy pkz uzyskało 10 ogierów. Średnia ocena bonitacyjna i średnia dziesięciu najlepszych wyniosła 81 pkt, a średnie wymiary wszystkich ogierów to 162-217-27,5.
Czempionem aukcji został ogier BASTOR (Gucio – Bystrzyca po Mestfin), z numerem katalogowym 14, o wymiarach 164-224-28 i punktacji 84. Jego hodowcą jest Ryszard Miklaszewicz z Wyszecina w woj. pomorskim, a wystawcą i właścicielem Józef Rychta z Niemienic w woj. świętokrzyskim. To ogier o doskonałym typie, pokroju i ruchu. Wiceczempionem został ogier BOHUN (Jasper Vanslotswijk – Bona po Roter), z numerem katalogowym 13, o wymiarach 167-218-30,5, hodowli Krzysztofa Giersa z Lubomina w woj. warmińsko-mazurskim, własności Jana Pięty z Wojciechowa w woj. świętokrzyskim. Bohun uzyskał 83 pkt.
Należy podkreślić bardzo dobre przygotowanie ogierów do próby dzielności i duże zaangażowanie władz lokalnych w organizację wystawy. Szczególne podziękowania należą się hodowcom i wystawcom za dobre przygotowanie ogierów do aukcji, a kierownictwu związku za organizację aukcji.
