Ewelina Skórzewska
W przepięknym zielonym zakątku Wrocławia, jakim jest Wrocławski Tor Wyścigów Konnych Partynice, 11 lipca 2010 roku odbył się VI Krajowy Czempionat Młodzieżowy Koni Rasy Śląskiej. Podobnie jak rok temu, w przeddzień pokazu w przemiłej atmosferze hodowcy i miłośnicy „ślązaków” z różnych województw mieli możliwość porozmawiać, wymienić poglądy i doświadczenia przy wspólnej kolacji.
Następnego dnia w blasku słońca komisja pod przewodnictwem kierownika OZHK we Wrocławiu Krzysztofa Wójcika w składzie: Dorota Müller – kierownik OZHK w Łodzi oraz Maciej Wyszomirski – kierownik OZHK w Katowicach, oceniła w sumie 48 koni w czterech klasach (ogierki roczne, klaczki roczne i dwuletnie, klacze trzyletnie) w skali od 1 do 10 pkt., osobno za typ, pokrój, stęp, kłus oraz kondycję, pielęgnację i przygotowanie do wystawy.
W rodowodach koni pokazanych na czempionacie odnajdziemy pięć z sześciu głównych rodów męskich. Pięć z nich wywodzi się od anglonormandzkiego ogiera Norman (ród ogierów: Edelman, Ruter, Gido, Gambo), a jeden od ogiera Condor. Brakło potomków rodu ogiera Roland. Szczególnie widoczny na pokazie był ród Edelmana, który rozprzestrzenił się w Polsce za sprawą trzech ogierów rasy ciężki koń gorącokrwisty – Enziana, Eidama i Evento oraz Gambo, a dużą rolę odegrali w nim potomkowie Glöcknera: Iner i Hondaker.
Na Partynicach zaprezentowano konie po 32 różnych ogierach, ale pośród tych, które się pokazały, najliczniejsi, bo aż pięć klaczek oraz ogier, byli potomkami Hutora – ogiera w starym typie śląskim. Z wyjątkiem jednej klaczy młodzież ta zebrała dobre noty za typ i uplasowała się na wysokich pozycjach. Mowa tu m.in. o klaczy Batosa, należącej do Jana Więdłochy z Pielgrzymki, ocenionej na 44,67 pkt., która zajęła pierwsze miejsce w klasie klaczek dwuletnich, oraz klaczy Rewolucja, własności pana Andrzeja Pasternaka z miejscowości Popielówek, która z wynikiem 45 pkt. ukończyła na trzecim miejscu rywalizację wśród klaczy trzyletnich.
Piękny syn dzielnego ojca
W grupie 11 ogierków rocznych tytuł czempiona przypadł ogierkowi Eufrat (42,83 pkt.), którego właścicielem jest Jarosław Michalski z Kotli, a hodowcą SO Książ. Ten bardzo dobry w typie (9,17) ogierek jest potomkiem Lokana – czempiona Krajowej Wystawy Zwierząt Hodowlanych Polagra-Farm 2005 mającego na swoim koncie wicemistrzostwo Polski młodych koni w powożeniu w kategorii czterolatków, a od tego roku wicemistrzostwo świata w powożeniu zaprzęgami jednokonnymi w Pratoni del Vivaro we Włoszech. W środku stawki z punktacją 40,33 uplasował się inny potomek tego ogiera – Dekret (40,33 pkt.), równie dobry w kłusie, o nieco słabszym stępie. Drugą lokatę i tytuł wiceczempiona zdobył ogier Brytan (42 pkt.) hodowli i własności Waldemara Wloki z Kamienia Śląskiego. Koń ten jest potomkiem ogiera Jarsen, wywodzącego się z linii importowanego w latach 80. ogiera Centimo.
Kulminacyjnym punktem oceny hodowlanej był wybór czempionki i wiceczempionki klaczy. Do tej prestiżowej rywalizacji stanęły dwie najlepsze spośród klaczek jednorocznych, dwuletnich oraz trzyletnich. Czempionką została wnuczka ogiera Hutor – gniada Rodezja (45,17 pkt.), wyhodowana przez Andrzeja Pasternaka z Popielówka, a należąca obecnie do Sylwii Kitel z Ligoty Książęcej. Ta młodziutka zwyciężczyni klasy klaczek rocznych reprezentowała bardzo dobry typ (10 pkt.), zachwycając komisję swoim ruchem. Tytuł wiceczempionki wywalczyła doskonale przygotowana do wystawy ksiąska Narew. Ta piękna klacz reprezentująca stary typ konia śląskiego (10 pkt.) ulokowała się na pozycji pierwszej w klasie klaczy trzyletnich, uzyskując identyczną liczbę punktów co niesamowicie stępująca (9,17 pkt.) i kłusująca (9,83 pkt.) klacz Bawarka(46,33 pkt.), wychowanka Dariusza Śmichury z Godzieszowej.
Koń uniwersalny
Podobnie jak w ubiegłym roku przerwy między oceną poszczególnych klas urozmaicały pokazy użytkowania koni śląskich w zaprzęgu i pod siodłem. Największą atrakcją był występ zdobywcy srebrnego medalu i tytułu wicemistrza świata w powożeniu zaprzęgami Bartłomieja Kwiatka z dzielnym ogierem Lokan. Dużym zainteresowaniem cieszył się również pokaz hiszpańskiej szkoły jazdy zaprezentowany przez Andrzeja Horoszkę na ulubieńcu wrocławskiego toru Thomsonie.
Przedstawiciele rasy śląskiej w starym typie stanowią cenną pulę genetyczną, to konie o dużych ramach, harmonijnej budowie ciała z dość ciężką kościstą głową i długą, mocno umięśnioną szyją. Posiadają mocny grzbiet, silnie związane lędźwie, szeroki, prosty lub lekko skośny zad. Konie te charakteryzują się energicznym i obszernym stępem oraz kłusem.
Szukając ideału
Wraz ze wzrostem zapotrzebowania na konie sportowe wyodrębniono nowy typ konia śląskiego, który powstał w wyniku ich uszlachetniania końmi pełnej krwi angielskiej. Nie bez znaczenia był przy tym udział importowanych do Polski ogierów rasy ciężki koń gorącokrwisty (wcześniej błędnie opisywanych jako oldenburgi), m.in. startującego i odnoszącego duże sukcesy w konkurencji zaprzęgów jednokonnych ogiera Evento. Nowy typ wyróżnia się większą szlachetnością, zwłaszcza głowy, suchością tkanki, bardziej ukośną łopatką i lepiej skontowanym zadem.
Hodowla koni to zajęcie dla ludzi pokornych i cierpliwych, bowiem na wyniki ciężkiej i żmudnej pracy czeka się czasem latami. Przy tym nie można nigdy do końca być pewnym słuszności obranej drogi. To właśnie hodowcy jako pierwsi powinni niezwykle krytycznie i wnikliwie ocenić materiał hodowlany, jakim dysponują. Czempionat koni śląskich był okazją do przyjrzenia się osobnikom reprezentującym dwa różne kierunki hodowli (stary i nowy typ) i porównania ich. Był to też swoisty egzamin, na którym oceny koni podjęli się najbardziej doświadczeni pracownicy związków hodowlanych. Te oceny są wyraźną wskazówką obranego kierunku hodowli i podczas ostatniego czempionatu wyraźnie było widać, że praca niektórych hodowców nie poszła na marne – ich konie zaprezentowały się fantastycznie.
