Reportaż
Koń doskonały. Ratując czempiony z rąk nazistów
tekst Elizabeth Letts
Porywający reportaż historyczny
Wojna dobiega końca. Amerykański oddział przechwytuje informację o stadninie, w której ukryto najcenniejsze polskie araby z Janowa Podlaskiego i austriackie lipicany z Wiednia. Naziści starają się stworzyć z nich rasę doskonałych koni wojskowych. Tymczasem ze wschodu nadciąga wygłodniała Armia Czerwona, gotowa bez wahania posłać czempiony na rzeź. Pułkownik Hank Reed musi zorganizować zuchwałą akcję ratunkową. Walcząc z czasem, jego oddział przedziera się przez linię wroga, by ocalić szlachetne zwierzęta.
Koń doskonały to porywający reportaż historyczny, odsłaniający kulisy jednej z najbardziej spektakularnych misji wojskowych. Elizabeth Letts, łącząc kronikarską skrupulatność z literacką wrażliwością, przybliża czytelnikom nieznane wydarzenia II wojny światowej. Prowadząc czytelnika przez zagrożone spadającymi bombami stajnie, zniszczone walkami osady i amerykańskie sztaby dowodzenia, autorka przedstawia nam galerię niezwykłych postaci – nie tylko opiekunów wierzchowców i kawalerzystów, lecz przede wszystkim konie na czele z Witeziem II – dumą Janowa Podlaskiego.
Książka znalazła się w czołówce listy bestsellerów The New York Times.
Gdy siły amerykańskie i sowieckie zaciskały pętlę na dogorywającej Rzeszy Niemieckiej, w tle głównej rozgrywki trwała desperacka akcja ratowania bezcennych koni. Amerykanie zrobili wiele by te żywe skarby nie trafiły w ręce Armii Czerwonej. Autorka jednak nie poprzestała tylko na opowiedzeniu tej hollywoodzkiej historii, która w USA stała się bestsellerem. Poszła krok dalej i uczyniła z niej kanwę do opowieści o tym jak konie wpływały na życiorysy głównych bohaterów i jaką rolę ich hodowla odgrywała w Austrii i Polsce. To właśnie losy polskich arabów uratowanych przez Amerykanów są tym, co powinno w szczególności zainteresować polskiego czytelnika.
Wojciech Duch, redaktor naczelny Historia.org.pl
Elisabeth Letts –amerykańska pisarka, urodzona w 1961 roku w Houston w Teksasie. . Absolwentka nauk historycznych na Yale Colleage, służyła jako wolontariuszka w Korpusie Pokoju w Maroko. Jest autorką cenionych na amerykańskim rynku książek, m.in.. o tematyce historycznej. W młodości uprawiała jeździectwo na poziomie zawodniczym i brała udział w mistrzostwach krajowych jako reprezentantka dwóch stanów.
